Sử dụng một mạng lưới kính viễn vọng toàn cầu để nhìn thứ “không thể nhìn thấy”, một nhóm nhà khoa học quốc tế hôm 10/4 công bố một thành tựu mang tính bước ngoặt trong ngành vật lý thiên văn: bức ảnh chụp hố đen đầu tiên.
Thành tựu này đã xác nhận một trụ cột của khoa học mà nhà khoa học Albert Einstein đưa ra từ cách đây hơn 1 thế kỷ.
Hố đen là những thực thể vũ trụ quái dị. Chúng tỏa ra từ trường mạnh đến nỗi không vật thể hay ánh sáng nào có thể thoát được. Bức ảnh hơi mờ chụp hố đen ở trung tâm dải ngân hà Messier 87, hay M87 cho thấy một vòng màu đỏ, vàng và trắng bao quanh một vùng trung tâm màu đen.
Nghiên cứu được thực hiện theo EHT, một chương trình hợp tác quốc tế có sự tham gia của 200 nhà khoa học từ năm 2012 để quan sát trực tiếp môi trường của một hố đen. Kết quả vừa qua được đưa ra tại các cuộc cuộc họp báo diễn ra đồng loạt ở các thành phố Washington, Brussels, Santiago, Shanghai, Đài Bắc và Tokyo hôm 10/4.
Hình ảnh thu được là nhờ dữ liệu được tập hợp vào tháng 4/2017 từ 8 kính viễn vọng radio đặt tại 6 địa điểm để tạo nên mạng lưới quan sát lớn tương đương 1 hành tinh.
Quan sát của nhóm nghiên cứu củng cố mạnh mẽ lý thuyết về thuyết tương đối mà Einstein đưa ra năm 1915 để giải thích quy luật về trọng lực và quan hệ với các lực tự nhiên khác.
“Chúng tôi đã làm được điều mà thế hệ trước cho là không thể”, nhà khoa học vũ trụ Sheperd Doeleman, giám đốc dự án EHT tại Trung tâm vật lý thiên văn Harvard & Smithsonian, nói.
Dày đặc và có kích thước khác nhau, các hố đen cực kỳ khó quan sát vì tính chất kỳ lạ của chúng. Giới hạn của hố đen là điểm không thể quay trở lại, khiến bất kỳ thứ gì, từ vì sao, hành tinh, khí, bụi và mọi dạng bức xạ điện từ đều bị nuốt vào.
Hố đen M87 mà các nhà hoa học quan sát được nằm cách Trái đất khoảng 54 triệu năm ánh sáng và có kích thước lớn hơn Mặt trời khoảng 6,5 tỷ lần. Một năm ánh sáng tương đương 9,5 nghìn tỷ kilomet.
“Đây là một ngày vĩ đại của ngành vật lý thiên văn. Chúng tôi nhìn thấy thứ không thể nhìn thấy”, Giám đốc Quỹ vật lý quốc gia, ông France Cordova, nói.
Sự tồn tại của các hố đen được dự đoán lần đầu tiên vào năm 1916. Hầu hết các dải ngân hà đều được cho là có một hố đen khổng lồ ở trung tâm.
Theo tienphong.vn và reuters.com
